การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนโดยการน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษาสู่การปฏิบัติอย่างยั่งยืน
การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนถือเป็นภารกิจสำคัญของสถานศึกษาทุกแห่งเพราะผู้เรียนคือกำลังสำคัญของชาติที่จะเติบโตขึ้นเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพในอนาคตการจัดการศึกษาให้เกิดผลสัมฤทธิ์อย่างแท้จริงจึงต้องมีแนวทางที่ชัดเจนและยึดโยงกับนโยบายระดับชาติพระบรมราโชบายด้านการศึกษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่สิบได้ทรงเน้นย้ำให้การศึกษามุ่งสร้างพื้นฐานให้ผู้เรียนเป็นคนดีมีวินัยภูมิใจในชาติสามารถยึดมั่นในหลักการที่ถูกต้องมีงานทำมีอาชีพและเป็นพลเมืองดีของประเทศสิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นแนวทางที่ต้องนำมาสู่การปฏิบัติในทุกระดับของการจัดการศึกษาไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาหลักสูตรการจัดกิจกรรมการเรียนรู้การประเมินผลการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานรวมทั้งการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้อย่างแท้จริง
การน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษาสู่การปฏิบัติในระดับสถานศึกษานั้นเริ่มจากการสร้างความเข้าใจให้แก่ผู้บริหารครูและบุคลากรทางการศึกษาว่าการจัดการเรียนรู้ที่แท้จริงต้องไม่เพียงแต่ให้ความรู้ทางวิชาการแต่ต้องปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้เรียนเกิดความรักชาติรักท้องถิ่นตระหนักถึงคุณค่าของการเป็นคนดีพร้อมทั้งส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์แก้ปัญหาและการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องเพื่อให้ผู้เรียนสามารถปรับตัวได้ในสังคมที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลาเมื่อโรงเรียนได้กำหนดเป้าหมายที่ชัดเจนจึงต้องมีการวางแผนพัฒนาที่เป็นระบบเชื่อมโยงกับมาตรฐานการศึกษาที่กำหนดโดยกระทรวงศึกษาธิการและหน่วยงานต้นสังกัดเพื่อติดตามผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง
การสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียนจำเป็นต้องออกแบบกิจกรรมที่หลากหลายทั้งในและนอกห้องเรียนเช่นกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมผ่านการเรียนรู้แบบบูรณาการกิจกรรมการเรียนรู้เชิงโครงงานที่เน้นการลงมือปฏิบัติจริงกิจกรรมจิตอาสาที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้เรียนรู้การทำงานร่วมกับชุมชนและสังคมรวมถึงการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ในการพัฒนาทักษะอาชีพเพื่อสร้างความภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตนสิ่งเหล่านี้จะช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจคุณค่าของความเป็นไทยและมีความพร้อมทั้งด้านความรู้และทักษะชีวิตการจัดสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ที่ปลอดภัยมีบรรยากาศที่อบอุ่นเอื้อต่อการเรียนรู้และการพัฒนาตนเองก็เป็นส่วนสำคัญที่ต้องดำเนินการอย่างจริงจัง
การพัฒนาผู้เรียนตามพระบรมราโชบายด้านการศึกษายังต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างโรงเรียนผู้ปกครองและชุมชนเพราะการเรียนรู้ที่แท้จริงไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในโรงเรียนแต่เกิดจากการบูรณาการประสบการณ์ชีวิตในทุกด้านโรงเรียนต้องสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐเอกชนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและสถาบันศาสนาเพื่อนำทรัพยากรและความเชี่ยวชาญมาสนับสนุนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ครูต้องมีการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องทั้งด้านองค์ความรู้ด้านการจัดการเรียนรู้และด้านจิตวิญญาณความเป็นครูเพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ผู้เรียนการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาเสริมการจัดการเรียนรู้ก็เป็นแนวทางสำคัญที่ช่วยให้ผู้เรียนเข้าถึงองค์ความรู้ใหม่ได้ง่ายและรวดเร็ว
การติดตามประเมินผลเป็นอีกส่วนที่สำคัญเพื่อให้เห็นผลลัพธ์ของการน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษาสู่การปฏิบัติการประเมินผลต้องทำอย่างต่อเนื่องทั้งการประเมินระหว่างเรียนและหลังการเรียนการใช้การประเมินเชิงคุณภาพร่วมกับเชิงปริมาณจะทำให้เห็นภาพรวมของพัฒนาการผู้เรียนได้ชัดเจนยิ่งขึ้นข้อมูลจากการประเมินต้องถูกนำมาวิเคราะห์เพื่อนำไปสู่การปรับปรุงและพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องไม่หยุดนิ่งการสร้างระบบนิเทศภายในโรงเรียนเพื่อสนับสนุนการทำงานของครูและสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้บริหารโรงเรียนก็เป็นอีกหนึ่งกลไกที่ทำให้การพัฒนาคุณภาพผู้เรียนประสบผลสำเร็จได้จริง
เมื่อการพัฒนาผู้เรียนดำเนินไปอย่างเป็นระบบและต่อเนื่องผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจะเห็นได้อย่างชัดเจนทั้งด้านคุณธรรมจริยธรรมด้านวิชาการด้านทักษะชีวิตและด้านทักษะอาชีพผู้เรียนจะมีทักษะการคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหาได้ด้วยตนเองมีความเชื่อมั่นในศักยภาพของตนเองสามารถปรับตัวอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขและพร้อมจะเติบโตเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาชาติสิ่งนี้ถือเป็นความสำเร็จของการน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษาสู่การปฏิบัติอย่างแท้จริงเพราะไม่เพียงแต่พัฒนาผู้เรียนในปัจจุบันแต่ยังสร้างรากฐานที่มั่นคงให้แก่สังคมไทยในอนาคตการทำงานร่วมกันของทุกฝ่ายไม่ว่าจะเป็นครูผู้ปกครองชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงต้องดำเนินไปอย่างเข้มแข็งเพื่อให้เกิดผลสัมฤทธิ์ตามเจตนารมณ์ของพระบรมราโชบายที่มุ่งให้การศึกษาเป็นเครื่องมือสร้างคนดีมีปัญญาและสามารถสร้างสรรค์สังคมให้ก้าวหน้าอย่างยั่งยืน
เอกสาร "สถานศึกษาต้นแบบการน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษา.pdf" เป็นรายงานผลการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนบ้านแม่จวาง โดยการน้อมนำพระบรมราโชบายรัชกาลที่ 10 ด้านการศึกษาสู่การปฏิบัติ ซึ่งเป็นหนึ่งในนโยบายเร่งด่วนของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
เนื้อหาหลักของเอกสารประกอบด้วย :
คำนำ : กล่าวถึงความสำคัญและวัตถุประสงค์ของการน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษา 4 ด้าน (มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง, มีพื้นฐานชีวิตที่มั่นคง-มีคุณธรรม, มีงานทำ-มีอาชีพ, เป็นพลเมืองดี) มาใช้ในโรงเรียนบ้านแม่จวาง
ข้อมูลพื้นฐานของโรงเรียนบ้านแม่จวาง : สถานที่ตั้ง, ระดับการศึกษาที่เปิดสอน, พื้นที่, การเป็นโรงเรียนในโครงการพระราชดำริฯ, ข้อมูลนักเรียน ครู และบุคลากร
กระบวนการในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน (PLAN DO CHECK ACT) :
การวางแผน (Plan) : ศึกษาบริบทและปัญหาของผู้เรียน มุ่งเน้น 4 ด้านหลักของพระบรมราโชบาย
การปฏิบัติ (Do) : ดำเนินกิจกรรมเพื่อสร้างทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง (เช่น กิจกรรมวันสำคัญของชาติ/ศาสนา), สร้างพื้นฐานที่มั่นคงมีคุณธรรม (เช่น โครงการโรงเรียนสุจริต), สร้างพื้นฐานการมีงานทำมีอาชีพ (เช่น กิจกรรมชุมนุมอาชีพ), และสร้างผู้เรียนเป็นพลเมืองดี (เช่น กิจกรรมสภานักเรียน)
การตรวจสอบ/ประเมิน (Check) : มีการแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบ นิเทศ และติดตามผล
การปรับปรุง แก้ไข (Act) : นำผลการประเมินมาวิเคราะห์เพื่อพัฒนาให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
มีการนำเสนอรูปแบบ 3MJ Model (Management, Motivation, Monitoring, Join) ผ่านกระบวนการ Deming Cycle
ผลการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 4 ด้าน : แสดงกิจกรรมที่นักเรียนได้เข้าร่วมในแต่ละด้าน ได้แก่ มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง, มีพื้นฐานที่มั่นคงมีคุณธรรม, มีงานทำ-มีอาชีพ, และเป็นพลเมืองที่ดี
ผลการดำเนินการเชิงปริมาณ : ระบุจำนวนนักเรียนที่เข้าร่วมและได้รับประโยชน์ในแต่ละด้านจากพระบรมราโชบายทั้ง 4 ด้าน
ปัญหาและอุปสรรค : ระยะเวลาในการดำเนินกิจกรรมน้อยเกินไป และปัญหาการสื่อสารกับนักเรียนกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใช้ภาษาไทยเป็นภาษาที่ 2
ข้อเสนอแนะ : ควรคำนึงถึงระยะเวลามากขึ้น เน้นการมีส่วนร่วมของบุคคลภายนอก และมีผู้รู้ภาษาท้องถิ่นช่วยในการสื่อสาร
ตัวอย่างไฟล์เอกสาร
